Czy ma znaczenie, kto pierwszy wniesie pozew o rozwód?

Czy ma znaczenie, kto pierwszy wniesie pozew o rozwód? Czy zasada: „kto pierwszy, ten lepszy" w sprawach o rozwód rzeczywiście się sprawdza?

Z perspektywy procesu sądowego kolejność wniesienia pozwu o rozwód nie determinuje w sposób bezpośredni rozstrzygnięcia. Postępowanie rozwodowe opiera się m.in. na zasadzie równości stron oraz zasadzie kontradyktoryjności, a sąd dokonuje rozstrzygnięcia na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w toku procesu, oceniając go w granicach swobodnej oceny dowodów (art. 233 §1 k.p.c.).

Innymi słowy, sąd nie rozstrzyga „na korzyść tego, kto pierwszy", lecz w oparciu o dowody, zeznania świadków, stron, opinie biegłych i dokumenty.

Nie oznacza to jednak, że pierwszeństwo wniesienia pozwu jest zupełnie pozbawione znaczenia procesowego. Ma ono wielokrotnie wymiar strategiczny.

Przewaga strategiczna strony powodowej

Strona powodowa jako pierwsza przedstawia swoją narrację dotyczącą przebiegu relacji małżeńskiej, przyczyn rozkładu pożycia oraz aktualnej sytuacji rodzinnej. To jej wersja zdarzeń staje się punktem wyjścia dla sądu i dla dalszego postępowania dowodowego.

To powód wskazuje pierwszy wnioski dowodowe, wyznacza porządek przesłuchania świadków i przedstawia sposób rozumienia „ważnych powodów" w kontekście winy lub jej braku. Może zatem dojść do sytuacji, że przez kilka rozpraw sądowych przesłuchiwani są świadkowie zawnioskowani jedynie przez stronę powodową, co w sposób naturalny może wpłynąć na chociażby początkowe przekonanie sądu co do zaistniałej w małżeństwie sytuacji.

Pozycja strony pozwanej w postępowaniu

Strona pozwana często na pierwszym etapie procesu reaguje – odpowiada na twierdzenia pozwu, odnosi się do zaproponowanej konstrukcji faktów i dopiero w dalszej kolejności buduje własną argumentację.

Jeżeli nie była przygotowana, może na początku postępowania znaleźć się w pozycji strony „odpowiadającej", co niekiedy wpływa na dynamikę sprawy, zwłaszcza wtedy, gdy spór jest silnie nacechowany emocjonalnie lub gdy kwestia winy ma istotne znaczenie dla jednej ze stron.

Kontrola tempa i przebiegu postępowania

W praktyce zatem wcześniejsze wniesienie pozwu o rozwód może stanowić pewną przewagę procesową, pozwalającą kontrolować tempo postępowania, kolejność dowodów i sposób opisu faktów.

Nie przesądza jednak wprost o wyniku. W sprawach o rozwód rozstrzygające są dowody, konsekwencja w ich przedstawianiu, wiarygodność stron i świadków, a także to, czy argumentacja została podniesiona jasno i logicznie.

Przygotowanie strategii zamiast pośpiechu

Dlatego decyzja o złożeniu pozwu nie powinna wynikać z pośpiechu ani impulsu, ale z oceny sytuacji prawnej, emocjonalnej i dowodowej. Kluczowe jest przygotowanie odpowiedniej, przemyślanej strategii, uporządkowanie faktów, dokumentów, świadków, decyzja o sposobie ujęcia winy lub jej braku, a także przewidzenie możliwego toku przebiegu rozprawy sądowej.

Podsumowanie

Ostatecznie w postępowaniu rozwodowym zazwyczaj nie wygrywa ten, kto zaczyna, lecz ten, kto prowadzi argumentację konsekwentnie, umiejętnie i w oparciu o rzeczywiste dane, a nie narrację emocjonalną.

Pierwszeństwo wniesienia pozwu może dać pewną przewagę strategiczną w kontroli przebiegu postępowania, ale nie gwarantuje korzystnego rozstrzygnięcia. Kluczowe znaczenie ma rzetelne przygotowanie materiału dowodowego, spójna argumentacja oraz umiejętne przedstawienie stanowiska przed sądem.